یادداشت، اربعین بهترین ابزار دیپلماسی عمومی

به گزارش آبنما کار، سرکنسول سابق جمهوری اسلامی ایران در کربلا با بیان اینکه میتوان اربعین را سمبل وحدت شیعیان، مسلمانان و موحدان جهان نامید، خاطرنشان کرد: ایام اربعین می تواند یکی از بهترین عرصه های تحقق دیپلماسی عمومی باشد.
به گزارش آبنما کار به نقل از ایسنا، میرمسعود حسینیان در یادداشتی با عنوان «اربعین بهترین ابزار دیپلماسی عمومی» نوشت: اگر دیپلماسی را به عنوان «هنر و روش تاثیرگزاری بر طرف مقابل جهت وصول به هدف» تعریف نماییم، این روش می تواند شامل موسسات رسمی دولتی و گروههای مختلف حتی افراد شده و هر فرد یا گروهی می تواند جهت تاثیر بر طرف مقابل خود بمنظور رسیدن به اهداف مورد نظر روشی را برگزیند که تعریف دیپلماسی (بدون هیچ نوع ارزش گزاری) بر آن تطبیق می کند.
بر این اساس میتوان دیپلماسی را در دو بعد رسمی و غیر رسمی (عمومی) تعریف کرد. دیپلماسی رسمی طبعا میان دولت ها، مقامات و موسسات رسمی کشورها تعریف می شود که هر دولت از راه نماینده رسمی خود شامل سفیر یا نماینده ویژه تلاش می کند با طرف مقابل به گفتگو بنشیند و مطالب و خواسته های خویش را به بحث و بررسی گذارده و در جهت اهداف خود از آن بهره برداری کند، اما دیپلماسی غیررسمی یا دیپلماسی عمومی، گستره بسیار بزرگ تر و بیشتری دارد و میان افراد و مخاطبین مختلف و به روش های متعدد و طرق مختلف صورت می پذیرد همچون دیپلماسی ورزشی و تبادل تیم های ورزشی، دیپلماسی هدیه، دیپلماسی سینمایی، هنری و علمی (تبادل استاد و دانشجو ) و… مخاطبین دیپلماسی غیررسمی یا دیپلماسی عمومی، دانشگاهیان، دانشجویان، دانش آموزان، نمایندگان مجلس، سازمان های مردم نهاد، مردم عادی، احزاب، ورزشکاران، تجار، علما، زنان، کودکان فضای مجازی و…. می باشند.
طبعا در هر نوع از دیپلماسی ۴ بخش یا جزء قابل بررسی هستند:
۱. ارسال کننده پیام
۲. دریافت کننده پیام
۳. محتوای پیام
۴. روش ارسال پیام
حال با بررسی شرایط موجود در اربعین همچون تنوع مخاطب، شرایط زمانی و مکانی، روحیه مخاطب، فضای کلی ارائه پیام، روش های مختلف ارسال پیام، انتخاب پیام و… میتوان به این نتیجه رسید که ایام اربعین می تواند یکی از بهترین عرصه های تحقق دیپلماسی عمومی باشد.
از نظر تنوع مخاطب میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- حضور حداقل ۱۰ تا ۱۵ میلیون زائر از بیشتر از ۸۰ کشور جهان از ۵ قاره
۲- وجود زبان های مختلف از سراسر دنیا
۳- وجود جنسیت های مختلف زن، مرد، کودک و جوان
۴- وجود زائرین با سنین مختلف در مراسم اربعین
۵- وجود مذاهب و ادیان مختلف مسلمان، شیعی، سنی، مسیحی و حتی یهودی
۶- وجود فرهنگ های مختلف از سرتاسر جهان و بخصوص فرهنگ مشترک محبت خاندان علیهم السلام
۷-وجود سطوح مختلف علمی و اجتماعی از اقشار تحصیل نکرده و عامی تا بالاترین مقامات علمی دانشگاهی و حوزوی و…
۸- حضور گروههای مختلف خبری و خبرگزاری از سرتاسر دنیا…
از طرف دیگر باتوجه به شرایط زمانی و مکانی و بخصوص شرایط ویژه روحی زائرین و آمادگی پذیرش بدون تعصب و همینطور اشتیاق موجود جهت پذیرش و درک مطالب در بین زائرین محترم امام حسین (ع)، میتوان از طرق مختلف همچون گفت و گوی رودررو، جلسات عزاداری، منشورات و مکتوبات، فیلم و مستند، سخنرانی، بهره گیری از فضای مجازی، تبادل هدایا، کار فرهنگی خاص برای زنان، کودکان و نوجوانان که بخش اعظمی از زائرین را شکل می دهند و… بهره گیری نمود. (البته اصل اساسی و قابل توجه در این موضوع، متناسب بودن مطالب با محدوده کوتاه زمانی حضور زائرین محترم، خستگی طبیعی زائرین باتوجه به گرما و راهپیمایی، وجود برنامه های اصلی زائر برای زیارت و به هر حال شرایط خاص زیارتی اربعین می باشد).
اما برخی اهداف و پیام های اربعینی که می تواند دراین زمینه و مسیر دیپلماسی عمومی از آنها بهره گرفت موارد زیر است گرچه میتوان موارد بسیار دیگری هم بر آنها اضافه کرد:
الف – معرفی و شناساندن امام حسین (ع):
یکی از وظایف ما به عنوان شیعه، معرفی و شناساندن خاندان علیهم السلام و بخصوص امام حسین (ع) جهت آماده نمودن جامعه جهانی برای ظهور حضرت امام زمان (ع) است، چون که امام عصر ضد السلام در نخستین جملات خویش پس از ظهور و تکیه بر دیوار کعبه در معرفی خود می فرمایند ” ان جدی الحسین قتلوه عطشانا ” و طبعا باید معرف نزد مردم شناخته شده باشد بنابراین میتوان گفت یکی از مهم ترین وظایف ما در راه راهپیمایی اربعین و بهره گیری از این مراسم، معرفی اصل مهدویت به عنوان اصل مهم انتظار و تبیین اربعین به عنوان حلقه وصل میان عاشورا و ظهور است (به خصوص در شرایط فعلی و بروز برخی حرکات جعلی و دروغ همچون یمانی که در اربعین هم بشدت فعال هستند).
ب- معرفی اسلام واقعی و تشیع حقیقی:
در شرایط فعلی جهانی و تلاشهای رسانه های بیگانه و مزدور در معرفی بد از اسلام و تلاش در جهت اسلام ستیزی، شیعه هراسی و شیعه ستیزی (با ایجاد گروه هایی مثل داعش، القاعده و… به عنوان اسلام وحشت و ترس…)، وظیفه مهم ما معرفی تشیع واقعی به جهانیان است و مراسم اربعین می تواند دراین زمینه نقش مهم و اساسی ایفا کند و شیعه و تشیع واقعی را با تمام تجلیات و تمایزات به جهانیان معرفی نماید.
ج – بیان وحدت و تعمیق وحدت میان موحدان ومسلمانان جهان:
به صورت عام و شیعیان به صورت خاص در مقابل توطئه های دشمنان به هدف ایجاد تفرقه و شکاف میان مسلمانان، بنابراین میتوان اربعین را سمبل وحدت شیعیان، مسلمانان و موحدان جهان نامید.
د – معرفی دستاوردهای تشیع در ایران و عراق:
و هم تبیین تفاوت حضور و نقش سازنده ایران در عراق در مقابل نقش تخریبی برخی کشورهای داخل و خارج منطقه در ایجاد و تسلیح گروههای تروریستی مثل داعش در تخریب زیر ساخت های این کشور
ه – جایگاه سیاسی اربعین و بهره برداری سیاسی از این مراسم:
همچون تبیین این کلام امام خمینی (ره) در خصوص اینکه “راه قدس از کربلا می گذرد” و تبیین نقش و جایگاه و ظرفیت اربعین جهت وحدت مسلمین در مقابله با توطئه های دشمن و هم زمینه سازی بستر آزادی قدس شریف و…
و – همینطور خیلی از اهداف مختلف سیاسی/ فرهنگی / اجتماعی تبلیغی و رسانه ای که میتوان جهت تک تک آنها برنامه ریزی نمود.

منبع: