در گزارش آبنما کار تشریح شد؛ هنرمندان بر چه اساسی درجه هنری می گیرند؟

دبیر شورای ارزشیابی هنرمندان، نویسندگان و شاعران به تشریح ملاک های ارزشیابی هنرمندان برای اعطای درجه هنری پرداخت و به برخی ابهامات در این حوزه پاسخ داد.

احمد صدری دبیر شورای ارزشیابی هنرمندان، نویسندگان و شاعران در گفتگو با خبرنگار مهر درباره تغییر و تحول در سیاست های این شورا بیان نمود: هم اکنون، سیاست ها و نگاههای شورای ارزشیابی هنرمندان، نویسندگان و شاعران متناسب با آئین نامه هایی که شورایعالی انقلاب فرهنگی مصوب کرده است، تعیین شده و ما مکلف به اجرای آنها هستیم. ازاین رو این شورا خودش نمی تواند به تنهایی در مسائل ورود کند و دخل و تصرفی داشته باشد. امیدواریم در شرایط جدید با توجه به این که ریاست شورای هنری شورایعالی انقلاب فرهنگی بر عهده وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی است، بتوانیم مصوبه های جدیدی به آیین نامه اضافه نماییم و در واقع یک مرتبه دیگر این آیین نامه را بازبینی و بتوانیم برخی تغییرات را ایجاد نماییم.
احتمال تغییرات در شورای ارزشیابی هنرمندان
وی در ادامه اظهار داشت: این تغییرات هم باید متناسب با شرایط و دوره های تاریخی که با آنها مواجهیم، باشد، چونکه این آیین نامه متعلق به سال ۱۳۸۸ است و از آن زمان تغییری پیدا نکرده است، در حالیکه در زمینه های هنری، گرفتار تغییر و تحول فراوان شده ایم؛ برای مثال دیجیتال آرت و آثار چندرسانه ای، در این آیین نامه دیده نشده است و نمی تواند در این عرصه ها ورود کند، در حالیکه اگر بازبینی صورت گیرد، احتمالاً در این شورا تغییراتی ایجاد خواهد شد.
کاری که پس از دولت دوازدهم و آغاز دولت سیزدهم انجام دادیم، این بود که تمامی اطلاعات در ارتباط با هنرمندانی که طی این چند سال درجه هنری دریافت کرده اند، در چارچوب یک بانک اطلاعاتی آماده کردیم که همه نوع آماری را در اختیار قرار می دهد صدری با اعلان اینکه پیشنهاداتی را برای اصلاح امور عرضه کرده است، اظهار نمود: باید بتوانیم شورای ارزشیابی را به صورت سامانه ثبت نماییم تا نیازی نباشد هنرمندان به صورت حضوری مدارک شان را عرضه و ثبت کنند. البته نمونه آثار هنری باید به صورت فیزیکی دیده شوند، چونکه آثار دیجیتال شائبه برانگیز هستند؛ بنا بر این در دوران کرونا وقتی به سمت آنلاین شدن رفتیم، دیدیم اصلاً امکان پذیر نیست. در هر حال سامانه برای پیگیری اطلاعات هنرمندان بسیار کاربردی است.
راه اندازی سامانه و بانک اطلاعاتی هنرمندان دارای درجه هنری
وی همینطور بیان نمود: کاری که پس از دولت دوازدهم و آغاز دولت سیزدهم انجام دادیم، این بود که تمامی اطلاعات در ارتباط با هنرمندانی که طی این چند سال درجه هنری دریافت کرده اند، در چارچوب یک بانک اطلاعاتی آماده کردیم که همه نوع آماری را در اختیار قرار می دهد، شامل استان و جنسیت هنرمندان تا تعداد درجه های هنری.
صدری اضافه کرد: آن بخشی که خیلی به کار می آید در ارتباط با عزیزانی است که در قید حیات هستند، چونکه این شورا مستقیم با صندوق اعتباری هنر و مؤسسه هنرمندان پیشکسوت ارتباط نزدیک کاری دارد؛ بنا بر این تلاش مان این است تا سامانه مذکور را هر چه سریع تر راه اندازی نماییم و جلسات برگزار گردد تا هنرمندان به صورت لحظه ای از اطلاعات آگاه شوند.
دبیر شورای ارزشیابی هنرمندان ضمن اشاره به اقدام دیگر این شورا، اظهار داشت: می خواهیم در کمیته فرهنگی شورای ارزشیابی هنرمندان، بتوانیم فعالان شاخه داستان و شعر را زیر پوشش قرار دهیم تا در طبقه بندی مشاغل وزارت کار قرار بگیرند، چونکه این اقشار در نظام ساختاری مشاغل کشور، جزو طبقه بندی مشاغل نیامده اند. امیدواریم جایگاه این هنرمندان هم شناخته شود تا پس از آن، در بحث بیمه ای آنها بتوانیم کاری انجام دهیم.
شورای ارزشیابی هنرمندان شأن و جایگاه هنرمندان را در نظر می گیرد
وی در پاسخ به این که آیا شورای ارزشیابی هنرمندان نسبت به تشکیل پرونده برای هنرمندانی که تواضع و افتادگی دارند و خودشان مدارک شان را تحویل نمی دهند، اقدامی انجام می دهد یا خیر، توضیح داد: ما دسته ای از هنرمندان را داریم که همانطور که مستحضرید نه تنها در بین حرفه خودشان شناخته شده هستند، بلکه در بین سایر حرفه ها هم شناخته شده اند. برخی هم هستند که از این مدار خارج می شوند؛ نه تنها در حرفه و پیشه هنرمندان، بلکه در جامعه هم شناخته شده هستند و نقش تأثیرگذاری دارند. این عزیزان اغلب به سبب شأنی که دارند، حضور پیدا نمی کنند و بنا بر این ما در تمامی شاخه های هنری ورود و این دست هنرمندان را شناسایی می نماییم.
صدری درباره مکانیسم شناسایی این هنرمندان اظهار داشت: طبیعی است در شاخه های مختلف، کمیته های مشورتی تخصصی داریم که این ها، خودشان همدیگر را می شناسند، ازاین رو کامل می دانند که کدام هنرمند در چه حد، سطح و جایگاهی است. معرفی هنرمندان توسط دبیر یا اعضای شورا به کمیته مشورتی تخصصی صورت می گیرد که پس از آن هنرمندان و جایگاه آنها مورد سنجش قرار می گیرد. در این شورا، ما با هنرمند و کسی که خلق هنری انجام داده، سروکار داریم نه با فعال فرهنگی. متأسفانه اینجا همان جایی است که همیشه شبهه وجود داشته است؛ طبق مصوبه شورایعالی انقلاب فرهنگی ما نمی توانیم و اجازه نداریم به سنجش جایگاه فعالان فرهنگی مثل کیوریتورهای هنری یا دبیران جشنواره ها که هنرمند نیستند، بپردازیم.
وی خاطرنشان کرد: دراین زمینه پیشنهاد داده شد تا برای فعالان فرهنگی هم شاخه ای را در نظر بگیریم. از سوی دیگر، مهم ترین خصوصیت شورای ارزشیابی هنرمندان این است که تحت هیچ شرایطی دخالتی را برای اعطای درجه هنری به یک شخص که شرایطش مورد تأیید نیست، نمی پذیرد و حتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و دیگر مدیران هم دخالتی در این امر و اعمال فشاری دراین زمینه، نداشته اند.
ماجرای حاشیه ساز اعطای درجه هنری به معاون هنری سابق
دبیر شورای ارزشیابی هنرمندان در پاسخ به این پرسش که سرانجام ماجرای حاشیه ساز اعطای درجه هنری به سیدمحمد مجتبی حسینی معاون هنری سابق چه شد؟ اظهار داشت: در مورد آقای حسینی لازم است تاکید کنم که آثارش مجدد مورد بررسی قرار گرفت و اگر از همه در حیطه خوشنویسی، ۱۰ اثر دریافت می کردیم، از آقای حسینی ۲۰ نمونه گرفتیم، فارغ از این که معاون هنری باشد یا نباشد و این موضوع، اتفاقاً مورد تاکید بود که ایشان بعنوان هنرمند باید درجه هنری بگیرد نه معاون هنری. آثار آقای حسینی هم مجدداً در کمیته تخصصی بررسی و در شورا عنوان شد.
حضور در رویدادهای مختلف هنری بخصوص نمایشگاه های خارجی و کنسرتهای خارج از کشور ملاک برای اعطای درجه هنری محسوب نمی گردد
وی درباره معیارهایی که شورا برای سنجش آثار و خود هنرمند برای دریافت درجه هنری مدنظر قرار می دهد توضیح داد: تلاش ما همواره این است که آثار هنری که هنرمند عرضه می کند، متناسب با اثری که عرضه می شود، بررسی شود. در این راستا، مشکلی که ما داریم این است که برخی هنرمندها در پرزنت یا نمایش آثارشان، گرفتار مشکل هستند که امکان دارد بر مبنای همان آثار، ما درجه ۵ هنری به یک هنرمند اعطا نماییم. به این مفهوم که بعضی از هنرمندان وقتی مقرر است آثارشان را برای ما بفرستند، اصلاً توجهی به کیفیت آنها ندارند و اثری را با پرزنتی نامناسب عرضه می دهند. همینطور نکته بعدی این است که عرضه یک رزومه به تنهایی کافی نیست، بلکه اثری که برای ما نمایش داده می شود، برای ما مهم می باشد.
در واقع ما به هنرمندان حرفه ای که سال ها فعالیت دارند، درجه هنری اعطا می نماییم. حضور در رویدادهای مختلف هنری بخصوص نمایشگاه های خارجی و کنسرتهای خارج از کشور برای ما ملاک محسوب نمی گردد، چونکه ما به روابط موجود میان افراد در برگزاری رویدادهای هنری در داخل و خارج کشور آشنا هستیم و این گونه رویدادها را کاملاً می شناسیم در جریان شان هستیم که حضور در آنها، الزاماً بر مبنای شایستگی های یک هنرمند نیست. وقتی این مباحث را لحاظ می نماییم، بر مبنای آنها درجه هنری اعطا می نماییم.
صدری در انتها اظهار داشت: در هر ماه چهار جلسه داریم که هر جلسه به بررسی متقاضیان یکی از کمیته های چهارگانه تخصصی فرهنگی، هنری، میراث فرهنگی و سینمایی اختصاص پیدا می کند. طی هر سال تقاضا زیاد است، برای مثال سال قبل ۹.۸ درصد از کل متقاضیان، درجه یک هنری دریافت نمودند.

منبع: