گزارش آبنما کار؛ سازهایی که به احترام محرم کوک شد

آبنما کار: برخی از گروه ها و هنرمندان فعال حوزه موسیقی طی ایام سوگواری شهادت حضرت سیدالشهدا (ع) در تالارهای مختلف ویژه برنامه هایی را به مناسبت این روزهای گرامی پیش روی مخاطبان قرار دادند.

خبرگزاری مهر – گروه هنر-علیرضا سعیدی: یکی از نکات جالب توجهی که طی هفته های اخیر در عرصه موسیقی بواسطه علاقه مندی و عرض ارادت برخی از هنرمندان عرصه موسیقی به مقام والای حضرت سیدالشهدا (ع) رقم خورد، برگزاری چند کنسرت و ویژه برنامه موسیقایی به مناسبت ایام سوگواری ایشان و یاران گرامی شان بود که از شروع ماه محرم بواسطه همراهی و همکاری تعدادی از مجموعه های مختلف در فواصل زمانی متفاوت پیش روی مخاطبان قرار گرفت.
مجموعه کنسرت هایی که به نسبت سالهای قبل شکل پررنگ تری گرفت و سبب شد تا چراغ موسیقی بواسطه ایام سوگواری شهادت حضرت امام حسین (ع) روشن بماند و تعدادی از هنرمندان این عرصه همراه با سایر بخش های هنری جامعه، با زبان هنر عرض ارادت خودرا به مقام والای سیدالشهدا (ع) اعلام کنند.
رویدادهای موسیقایی که به لحاظ کیفی هم از درجه قابل قبولی برخوردار بودند و می توانند آغازگر فصل جدیدی از کارهای هنرمندان موسیقی در حوزه هنر عاشورایی خصوصاً موسیقی باشند. شرایطی دارای ارزش که اگر با اتکا به توانمندی های فنی هنرمندان این عرصه و همین طور در نظر گرفتن ملاحظات مربوط به این ایام پیش روی مخاطبان قرار گیرد بطور قطع می تواند چارچوب ارزشمندی برای استمرار چنین اجراهایی باشد و این عرض ارادت موسیقایی با استقبال بیشتری هم از طرف مخاطبان و هم سایر هنرمندان موسیقی مواجه شود.
آنچه می خوانید معرفی اجمالی فعالیت ها و برنامه های موسیقایی است که همزمان با ایام محرم و سوگواری شهادت حضرت سیدالشهدا (ع) در مجموعه های مختلف پیش روی ارادتمندان آن حضرت قرار گرفت و اتفاقاً هم با استقبال شهروندان مواجه گردید.
چارچوبی باارزش که این دفعه با نگاهی هدفمندتر و موسیقایی تر کوشش کرد علاوه بر ارائه یک محتوای مناسب و اعتقادی به تماشاگران در گونه های مختلف موسیقایی، سبب ایجاد جریانی شود که با درنظر گرفتن شعائر و احکام شرعی و مذهبی مربوط به این ایام عزیز و دارای احترام، آثار موسیقایی را پیش روی عزاداران و سوگواران اباعبدالله قرار دهد.
کنسرت «روایت وداع»؛ شروع یک پروژه ویژه محرم با یک ارکستر جدید
تالار سوره حوزه هنری روزهای بیست و یکم و بیست و چهارم مرداد ماه سال جاری میزبان برگزاری کنسرت «روایت وداع» به تهیه کنندگی امیرحسین شفیعی و آهنگسازی و خوانندگی حسام آرین بود.
در این کنسرت که توسط مرکز موسیقی حوزه هنری برگزار گردید، امیرمحمد صمصامی راوی و اشکان فخاری کنسرت مایستر به همراهی ارکستر مجلسی گروه اجرائی برنامه را تشکیل می دادند.
این پروژه موسیقایی که از معدود اجراهای زنده موسیقایی در روزهای محرم و صفر طی سالهای اخیر به حساب می آمد، در قالب یک کنسرت روایی به صحنه رفت و قالب محتوایی آن متمرکز بر واقعه عاشورا و وداع با پنج شخصیت بزرگ و ارجمند این واقعه بود که اهتمام شد در دل این اتفاق جانگداز دیدگاه ویژه ای را نیز پیش روی مخاطبان دهد.
حسام آرین خواننده و شاعر ۲۵ ساله پروژه موسیقایی «وداع» قبل از این در گفتگو با خبرنگار مهر درباره ی جزییات برگزاری این پروژه موسیقایی در تهران و شهرهای مختلف کشور اظهار داشته بود: کنسرت «وداع» به آهنگسازی و خوانندگی بنده و با بهره گیری از آثار شاعران کلاسیک ادبیات کشورمان همچون حافظ و همین طور شاعران معاصر همچون قاسم صرافان و بنده در قالب یک پروژه موسیقایی ویژه محرم پیش روی مخاطبان قرار می گیرد. آن چه برای این پروژه موسیقایی تعریف شده، اجرای یک کنسرت روایی با حضور یک ارکستر مجلسی مشتمل بر سازهای زهی و ارکسترال است که سعی شده شکل و شمایل متفاوتی از یک اثر ارکسترال مبتنی بر روایت را تقدیم مخاطبان کند. مسیری که برای من دربرگیرنده یک شروع متفاوت و جدید در میان کارهای دیگرم است و می تواند حرف های تازه و متفاوتی در عرصه های ملی و دینی داشته باشد. بطور قطع در این راه حضور امیرحسین شفیعی به عنوان تهیه کننده نقش بسیار مؤثر و بهادار ای برایم داشته که استمرار هم خواهد داشت.
پروژه موسیقایی «وداع» به آهنگسازی و خوانندگی حسام آرین و روایت امیرمحمد صمصامی روزهای دوم و سوم شهریور ماه هم در بوستان آب و آتش پیش روی شهروندان تهران قرار گرفت.

کنسرت «چهارپایه عشق»؛ وقتی خواننده مطرح پاپ نوحه های قدیمی را بازخوانی کرد
«چهار پایه عشق» عنوان دیگر ویژه برنامه ای موسیقایی بود که طی روزهای ۳۰ مرداد تا ۱۰ شهریور کوشش کرد تا در قالب یک پروژه موسیقایی- آئینی با خوانندگی مصطفی راغب و همراهی ارکستری مشتمل بر نوازندگان سازهای زهی و الکترونیک نوحه های قدیمی را به میزبانی برج میلاد تهران بازخوانی کند.
در این ویژه برنامه موسیقایی که با همکاری یکی از شرکت های برگزار کننده کنسرتهای موسیقی و مرکز همایش های برج میلاد برگزار گردید، مصطفی راغب از خوانندگان شناخته شده موسیقی پاپ ایران که در عرصه اجرای آثار آئینی نیز کارهای مؤثری انجام داده است با همراهی ارکستری مشتمل بر سازهای زهی، سازهای الکترونیک و سازهای در رابطه با موسیقی نواحی ایران و همین طور یک گروه کُر نوحه های ترکی، عربی و فارسی مربوط به چهار دهه قبل را بازخوانی و در قالب چند کنسرت موسیقایی پیش روی مخاطبان قرار داد.
«عشق کوفی» مربوط به موسیقی تیتراژ سریال «عشق کوفی» با شعر قاسم صرافان و آهنگسازی مصطفی راغب، «گره گشا» برمبنای یکی از نوحه های معروف ایام سوگواری محرم با تنظیمی ارکسترال، قطعه «ای اهل حرم میر و علمدار نیامد» برمبنای نوحه ای به همین نام که همچون نوحه های بسیار معروف ایام سوگواری محرم و صفر است، قطعه «سرخ غروب»، تک آهنگ «کیستی»، نوحه معروف عربی «مل بی ی، نوحه عربی حضرت عباس (ع)»، حضرت عشق»، «آره من دیوونتم»، «نشانی» و نوحه ترکی «حضرت عباس (ع)» بخش های اصلی کنسرت «چهارپایه عشق» را تشکیل می دادند.
راغب که سابقه نوحه خوانی را در مجالس سینه زنی شهر یزد دارد، حین برگزاری این کنسرت ها درباره ی انگیزه هایش برای حضور در چنین برنامه هایی اظهار داشته بود: سالهای سال بود که با خودم مرور می کردم تا بتوانم شرایطی را فراهم سازم که کنسرتی متناسب با این ایام عزیز تدارک ببینم که خوشبختانه با همراهی جناب اردستانی (تهیه کننده) این ایده محقق شد و ما توفیق پیدا کردیم تا بواسطه ایام سوگواری محرم و صفر در خدمت مخاطبان موسیقی به گونه ای دیگر باشیم. اگر ما در ماه های محرم و صفر اشکی می ریزیم، این اشک، اشک غم نیست؛ چونکه امام حسین (ع) از گریه های ما بی نیاز است. ما هم باید برای این نام پرآوازه اشک شوق بریزیم و هیچ فرقی هم نمی کند که در چه جایگاهی قرار داریم. با افتخار صدای من در روزهای محرم وقف امام حسین (ع) است.

کنسرت «وداع»؛ بازخوانی آلبومی که شنیدن آن رایحه حسین (ع) را می دهد
ارکستر ملی ایران از مجموعه های در رابطه با بنیاد فرهنگی هنری رودکی هم در آستانه اربعین حسینی با تلفیقی از سازهای ایرانی و جهانی، پوئم سمفونی «وداع» به آهنگسازی سید محمد میرزمانی، خوانندگی حسام الدین آن چه از رویدادهای موسیقایی در روزهای سوگواری شهادت حضرت سیدالشهدا (ع) پیش روی مخاطبان قرار گرفت، نشان دهنده ظرفیت بالای گونه های مختلف موسیقایی در هنر عاشورایی است که در صورت حمایت جدی مجموعه های مختلف در راستای تربیت ذائقه شنیداری عموم مخاطبان برای شنیدن موسیقی جدی می تواند آغازگر جریانی مهم پیرامون اجرای زنده آثار موسیقایی در روزهای مناسبتی باشد سراج، رهبری ارکستر همایون رحیمیان و روایت ساعد باقری را در ایام هشتم و نهم شهریور در تالار وحدت تهران روی صحنه برد.
در این کنسرت که به صورتی چندمین اجرای زنده از پروژه موسیقایی و پرمخاطب «وداع» محسوب می شد، قطعات منتخب این آلبوم توسط نوازندگان ارکستر ملی و گروه کُر پیش روی مخاطبان قرار گرفت.
پروژه موسیقایی «وداع» یکی از ماندگارترین مجموعه های موسیقایی در رابطه با تولیدات عاشورایی است که نخستین بار در سال ۱۳۸۴ توسط مرکز موسیقی حوزه هنری منتشر گردید. اثری که در همان ابتدای توزیع و عرضه با وجود محدودیت در نحوه فروش آثار موسیقایی که از اینترنت و ماجراهایی از این دست خبری نبود، باز هم مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت و توانست، به یکی آثار شنیداری مهم حوزه موسیقی با موضوع سوگواری حضرت سیدالشهدا (ع) لقب بگیرد. اتفاقاً همین نحوه استقبال بود که دست اندرکاران این پروژه موسیقایی با همراهی مجموعه های فرهنگی هنری مختلف را بر آن داشت تا اجراهای زنده مختلفی از آثار منتخب این پروژه موسیقایی را پیش روی مخاطبان قرار دهند. اجراهایی که در آنها علاوه بر حضور حسام الدین سراج به عنوان خواننده از هنرمندانی چون نادر مرتضی پور، سید محمد میرزمانی به عنوان رهبر ارکستر و جواد یحیوی و وحید جلیلوند به عنوان روایت گر بهره گرفته و فضای متفاوتی را پیش روی علاقه مندان موسیقی ارکسترال قرار داد.
آنچه در تازه ترین کنسرت ارکستر ملی ایران نیز صورت گرفت، اجرای جدیدی از پروژه ای بود که از آن می توان به عنوان یکی از مهم ترین و جریان سازترین پروژه های موسیقایی در رابطه با ایام سوگواری شهادت حضرت سیدالشهدا (ع) طی ۲ دهه اخیر نام برد.
پروژه ای که به سبب ساختار آهنگساز و استفاده به جا از اشعار در رابطه با حضرت امام حسین (ع) تلاش می کند تا ارائه دهنده نوع متفاوتی از موسیقی باشد که در عرصه های آئینی و دینی تولید می شود. پروژه ای که بنظر می رسد درحال حاضر قصدی برای فراموش شدن در اذهان عمومی ندارد و می تواند تا سال ها به عنوان یک بسته موسیقایی باارزش در عرصه هنر عاشورایی مورد بهره برداری مستمر قرار گیرد.

کنسرت «نوای آفتاب»؛ شنیدن غم های اربعین با یک کنسرت تخصصی
ارکستر «نوای آفتاب» هم همچون مجموعه های موسیقایی بود که در روزهای منتهی به اربعین حسینی در ایام پایانی مرداد و روزهای آغازین شهریور ماه به مدت ۵ شب به رهبری امین سالمی و صدای مهیار شادُروان در تالار وحدت و رودکی روی صحنه رفت.
این برنامه ها به صورتی نخستین بخش از برنامه های ستاد اربعین در دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در قالبی بسیار تخصصی بود که در آستانه اربعین حسینی بدون بلیت فروشی عمومی، با حضور هنرمندان و میهمانان روی صحنه رفت.
«هوای نینوا»، «آواز همایون»، «خلوتگه خورشید»، مثنوی خوانی برمبنای تعزیه بوشهری، «شهیدان خدایی»، قطعه بی کلام «حماسه»، «صبح تیره»، «آواز دیلمان» و تکنوازی قانون، دونوازی نی و تار، «آفتاب خوبان»، تک نوازی سنتور، تک نوازی عود و آواز و عود (آهنگسازی امین سالمی) و آواز اصفهان (اثری از مرتضی محجوبی) آثاری بودند که در این کنسرت پیش روی مخاطبان قرار گرفت.
داریوش حجازی (ارکستر مایستر)، روشنک نوشی، لیدا (زهرا) باقری، مهتاب (اکرم) سلطانی، محمد ملک لی، سارا نادری، اسماعیل (آرش) مسلمی، منصور صفائیان، امیرمحمد اردلان، فرید ذاکری، مسعود جهانی مقدم، روح ا … فروزش، فاطمه بلادُر، علی عنبرستانی، احمد مقدسی، امیرحسین طاعی، فرگل ساکت، الهام آقابابایی، آرش گنجه، محمدحسین غریبی، کوروش (کیانمهر) کشاورز، هادی میسمی، عادل اصغرزاده، وفا مصباحی، مسعود زاهدی پور، محمدرضا آقایی، مریم پناهی، ابراهیم یساولزاده، فردین فیروزکوهی، روزبه زرعی، سارا اسماعیلی، کوروش حجازی، حامد جوهراستانی، مهناز گرداب، لیلی جعفرخواه، حسن فارسیجانی و مسعود غلامعلی زاده گروه نوازندگان ارکستر نوای آفتاب را تشکیل می دادند.

کنسرت «سوگ شفق»؛ برج میلاد بازهم در سوگ سیدالشهدا (ع) گریست
ویژه برنامه موسیقایی «سوگ شفق» همزمان با فرا رسیدن ایام سوگواری اربعین حسینی به همت انجمن موسیقی ایران و مشارکت برج میلاد تهران به آهنگسازی میلاد آقایی و حضور تعدادی از سرشناس ترین نوازندگان موسیقی کشورمان در عرصه موسیقی ارکسترال، شامگاه روزهای شانزدهم، هفدهم و نوزدهم شهریور ماه در برج میلاد تهران پیش روی مخاطبان قرار گرفت.
از جمله نکات قابل توجه این کنسرت که بصورت رایگان برگزار گردید، حضور برخی از نوازندگان ارکستر سمفونیک تهران در گروه نوازندگان بود. هنرمندانی که مدتی پیش از مجموعه ارکستر سمفونیک تهران خارج شده و طی روزهای گذشته با مساعدت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مقرر است باردیگر به جمع نوازندگان ارکسترهای دولتی اضافه شوند.
این ویژه برنامه آئینی – مذهبی روایتی از حماسه کربلا در ۵ پرده با همراهی ارکستری بزرگ متشکل از نوازندگان سازهای کلاسیک به رهبری عرفان وکیلی، خوانندگان کر به رهبری سرژیک میرزائیان و خوانندگی مجتبی عسگری در نقش شبیه امام حسین (ع)، هادی فیض آبادی در نقش شبیه حضرت عباس (ع)، سید محسن حسینی در نقش شبیه جناب حُر، امیرحسین سمیعی در نقش شبیه عمر بن سعد، محمدرضا صفی در نقش شبیه شمر و ستار روزبه در نقش شبیه ابلیس روی صحنه رفت. این در حالی بود که تمام پرده های اجرای «سوگ شفق» با نقاشی امیرمحمد سرمدی و با نظارت حسن روح الامین همراه بود که بصورت موشن گرافی و باتوجه به مضمون هر پرده به نمایش در آمد.
از نکات قابل توجهی که حین اجرای پرده های مختلف اجرا می توان به اشاره نمود، حضور پر تعداد هنرمندان و نوازندگانی بود که طی سالهای اخیر در قالب نوازنده و خواننده حضور فعال و مؤثری در ارکسترهای مختلف داشتند. شرایطی که سبب شد تا کنسرت «سوگ شفق» بواسطه حضور رهبر با انگیزه و مستعدی چون عرفان وکیلی تبدیل به یکی از باکیفیت ترین کنسرت هایی شود که طی هفته های اخیر در عرصه موسیقی عاشورایی پیش روی مخاطبان قرار گرفته است.
آنچه از «سوگ شفق» پیش روی مخاطبان قرار گرفت، پروژه قابل قبول باکیفیت فنی مطلوبی در عرصه موسیقی ارکسترال بود که می توان از آن به عنوان یکی از متفاوت ترین کنسرتهای عاشورایی در سالهای اخیر نام برد.

به هر ترتیب آن چه از رویدادهای موسیقایی در روزهای گرامی عزاداری شهادت حضرت سیدالشهدا (ع) پیش روی مخاطبان قرار گرفت، نشان دهنده ظرفیت بالای گونه های مختلف موسیقایی در حوزه هنر عاشورایی است که در صورت حمایت جدی نهادها و مجموعه های مختلف در راستای تربیت ذائقه شنیداری عموم مخاطبان برای شنیدن موسیقی جدی و البته در نظر گرفتن موازین و آداب مربوط به این روزهای عزیز، می تواند آغازگر جریانی مهم پیرامون اجرای زنده آثار موسیقایی در روزهای مناسبتی باشد.