گزارش مهر از آیین اختتامیه؛ پایان یازدهمین دوسالانه نگارگری

به گزارش آبنما کار، یازدهمین دوسالانه ملی نگارگری ایران، امشب شنبه ۹ اردیبهشت ماه با معرفی برگزیدگان در موزه هنرهای معاصر تهران پایان یافت.

به گزارش آبنما کار به نقل از مهر، مراسم اختتامیه یازدهمین دوسالانه نگارگری ایران عصر شنبه ۹ اردیبهشت ماه با حضور محمود سالاری معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، عبدالرضا سهرابی مدیرکل هنرهای تجسمی و تعدادی از هنرمندان نگارگر در محل سینماتک موزه هنرهای معاصر تهران برگزار گردید.
داوود حیدری اجرای این مراسم را برعهده داشت که از سلیمان سعیدآبادی دبیر یازدهمین دوسالانه ملی نگارگری ایران برای ایراد سخنانی دعوت به حضور کرد.
تاکید بر تغییر شیوه نامه آموزش آکادمیک در هنر نگارگری
سعیدآبادی در سخنانی اظهار داشت: یازدهمین دوسالانه ملی نگارگری ایران به منظور توسعه و اعتلای جایگاه نگارگری در ایران معاصر، ایجاد زمینه های مناسب برای رشد و شکوفایی نگارگری متناسب با حفظ و تداوم اصول بنیادین این هنر و پشتیبانی از هنرمندان مستعد این عرصه، در گرایش های نگارگری، گل و مرغ، تذهیب و طراحی نگارگری بعد از یک وقفه تقریبا شش ساله و پیگیری های فراوان به همت مؤسسه توسعه هنرهای تجسمی معاصر و حمایت اداره کل هنرهای تجسمی وزارت ارشاد و بعد از کش و قوس های فراوان در روز دوازدهم اسفند ماه سال ۱۴۰۱ در محل نگارخانه صبای فرهنگستان هنر ایران شروع به کار کرد.

وی بیان نمود: ما امروز اختتامیه دوسالانه ای را جشن می گیریم که سی سال پیش با اهدافی مشخص شروع به کار کرد و امروز نخستین دوره خود در قرن جدید را ختم می گیرد و متأسفانه باید بپذیریم بعد از گذشت سی سال هنوز به اهداف اولیه خود همچون راه اندازی انجمن نگارگری و برگزاری دوسالانه بین المللی نگارگری نرسیده است.
سعیدآبادی همینطور خاطرنشان کرد: نکته مهم اینست که به غیر از اهداف جا مانده، ما حالا در دوره و عصری زندگی می نماییم که هنر لازمه جهان آینده است و ما باید در متن اجرای اهداف متناسب با این عرصه مهم باشیم نه خواندن و مشاهده رویدادهای آن.
وی در تشریح این نکته اظهار داشت: معتقدم استمرار برگزاری این دوسالانه در این سطح جوایز و با این کیفیت به هیچ وجه در قامت این هنر تثبیت شده جهانی به نام ایران نبوده و نیست. در مقایسه با فعالیت ها و اقدامات دو دهه اخیر در کشورهای منطقه و همسایه ایران ما نباید صرفا در جایگاه شرکت کننده حرفه ای این رقابت ها شناخته شویم. بخشی از این نقیصه به سیاستگذاری های اشتباه و ناکارآمدی متولیان و سیاستگذاران فرهنگی و هنری کشور در طول این دوران بازمی گردد که متأسفانه نتوانستند درک درستی از جایگاه جهانی این هنر در جهان پیش رو داشته و برنامه ریزی مدونی برای ایجاد بستر درست شکوفایی استعدادهای جوان آن دوره انجام دهند و متأسفانه یک نسل مشتاق و خبره را از دست دادند. بخش دیگر ضرورت پرداختن استادان و اهل هنر به مبانی و خصوصیت های پنهان این هنرها برای عرضه نسخه ای متناسب با نیازهای انسان جهان مدرن است که باید بگوییم در این عرصه هم آن چنان که باید تلاشی صورت نگرفته که البته باز بخشی به عدم وجود بسترها و امکانات لازم برای اجرای این مهم از جانب سیاستگذاران است.
دبیر یازدهمین دوسالانه نگارگری ضمن اشاره به دنیای جدید و ضرورت درک نیازهای جدید، توضیح داد: بی گمان یکی از ابزارهای مهم ورود به نظام نوین جهان، هنر و بخصوص هنرهای ریشه دار سنتی است. پس با نظر به اهمیت اقتصاد فرهنگ و صنایع فرهنگی و حرکت در جهت بسترسازی برای تمدن نوین اسلامی و بیانیه گام دوم انقلاب نیاز مبرم به ایجاد زمینه های لازم و اقدام عملیاتی جهت ایجاد بسترهای لازم برای رشد و شکوفایی استعدادهای این حوزه از جانب متولیان هنر و فرهنگ جمهوری اسلامی ایران است.
وی در انتها اظهار داشت: ما با نگاه خوش بینانه به آینده و با اتکا به استعداد، دانش و تجربه هنرمندان جوان و پیشکسوت خود و از طرفی با شناخت ظرفیت ها و نیازهای روز جامعه بین المللی در رشته های طراحی سنتی، نگارگری، تذهیب و گل و مرغ، به دنبال آن هستیم تا بتوانیم گامی اساسی در همراهی کشورهای مؤثر و مدعی در این حوزه بردایم تا با ایجاد یک جنبش عظیم هنری در حوزه رشته های فوق بتوانیم خصوصیت ها و مبانی عمیق حکمت هنر اسلامی، نهفته در نقوش و رنگ ها این هنر را بعنوان یک میراث بزرگ انسانی در عصر مفهومی به درستی عرضه نماییم.

سجاد محمدیارزاده رئیس دانشگاه فرشچیان که به نیابت از استاد فرشچیان در این مراسم شرکت کرده بود، در سخنانی بر تغییر شیوه آموزشی هنر نگارگری در دانشگاه ها تصریح کرد و اظهار داشت: شما هنرمندان هستید که چراغ نگارگری ایران را روشن نگه داشته ابد؛ هنر نگارگری اصالت دارد و شما هنرمندان آنرا زنده نگاه داشتید و از این حرفه دست برنداشته اید. استاد فرشچیان هم با وجود کسانی که دارد، همیشه از ما گزارش کار می خواهد و بحث آموزش را پیگیری می کند و دلش و دغدغه اش هنر نگارگری است، چونکه این هنر در محدودیت مکانی و زمانی نمی گنجد.
راه اندازی جایزه و دوسالانه استاد فرشچیان
وی در ادامه توضیح داد: خواسته من از هنرمندان نگارگر اینست که به مدد ما بیایند تا در تغییر شیوه آموزشی این هنر بتوانیم کاری مؤثر انجام دهیم. برای این منظور شیوه نامه آموزشی را مبتنی بر دغدغه های استاد فرشچیان تدوین کرده ایم چونکه در بحث تحصیلات تکمیلی ما هنرمند شاخص تحویل جامعه نمی دهیم. این شیوه نامه در شورای هنر هم تصویب شده و مقرر است که اجرایی شود. اهداف دانشگاه فرشچیان در این حوزه تعریف شده است.
یارزاده همینطور به راه اندازی جایزه و دوسالانه استاد فرشچیان اشاره نمود و از هنرمندان در راه اندازی این دو رویداد درخواست کمک و یاری کرد.
وی در انتها اظهار داشت: گام اول ما در این راستا، شناسنامه دار کردن آثار برگزیده دوسالانه یازدهم نگارگری است. همینطور نهضت دیپلماسی هنر را شروع کردیم و تلاش داریم آموزش جدید نگارگری را اشاعه دهیم.
تلاش سالاری برای جایگزینی نظام شاگرد استادی به جای آموزش آکادمیک
در ادامه محمود سالاری معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانی با سپاس از دبیر دوسالانه و هنرمندان، بیان نمود: رونق هنر نگارگری به علت حضور بزرگواران و هنرمندانی چون شما است که آثارشان در این دوسالانه به نمایش درآمد یا به هر علتی به دیوار ننشست.
وی همینطور اظهار داشت: از اوایل قرن بیستم، بحثی جدی عنوان شد که آیا هنر همان زیبایی است یا زیبایی چیزی است و هنر چیز دیگری! از آن زمان تا حالا دعوای هنر مدرن و مدرنیته و نگاه به هنرمندان شروع شد. اگر اکسپرسیونیسم را گزاره گرایی مفهوم نماییم، به واقع اینست که هنرمند در یک سیر و سلوک معرفتی گزارشی از آن عالم را به این عالم می آورد. حال گزاره گرایی به هنر غربی یک خروجی می دهد و گزاره گرایی در نگاه سیر و سلوکی و معرفتی خروجی دیگری به دست می دهد و نگارگری ما به اعتقاد من معنای دوم را شامل می شود و اگر سلوک و معرفت از آن گرفته شود، به شکلی بی هویت می شود. سلوک و معرفتی هنرمندی که دست به قلم می برد هم در شکل دهی به این تصاویر خیلی مهم است و بنابراین ویلیام بی من در کتاب خودش اشاره می کند شاید نگارگری، شبیه ترین هنر به ما ایرانی هاست.
سالاری اظهار داشت: ویلیام بی من که نزدیک به چهل سال روی ایرانیان مطالعه کرده است و ریزترین کلمات ما را تحلیل کرده است، هرچند جفای بزرگی در حق ما ایرانیان در زمان تسخیر لانه جاسوسی و کمک به گروگان های آمریکایی کرده است که در تحلیل خود از مردم ایران، آنها را به دروغگویی منسوب کرده است چونکه علم او بر پایه تحلیل زبانی بود؛ در صورتیکه رفتار ما ایرانیان پیچیدگی دارد.

وی اضافه کرد: نگارگری ایرانی منهای آن تحلیل جفاکارانه ویلیام بی من، شبیه به ما ایرانیان است؛ عمیق و پر لایه، پیچیده و زیبا است و آنچه که به نظر می آید هنر به معنای زیبایی شناسی است. هنر نگارگری توانسته به بهترین شیوه، آینه دار ذهن و روح و زبان ما ایرانی ها مسلمان باشد.
معاون هنری ارشاد در قسمت دیگری از سخنانش به سخنانی سجاد یارزاده اشاره نمود و اظهار داشت: ما در شورایعالی هنر، نظام شاگردی استادی را با گفتگوهای گسترده ای که داشتیم، پیگیری کردیم و در تلاش هستم با کمک بزرگواران و اساتید، این نظام شاگردی استادی را جا بیندازیم و این شیوه در طول چندین سال جواب داده است؛ همچون هنر خوشنویسی که با نظام استاد شاگردی توانسته رشد و گسترش پیدا کند. در واقع به جای این که هنر را پر و بال و رشد دهیم، در قفس محصورش کرده ایم و خلاقیت را از نسل جوان گرفته ایم و همه چیز از بین رفته است. درحال تلاشیم که برادران در نظام عالی کشور را مجاب نماییم بچه های هنر را به غیر از مقاله و جزوه بدانند و با نظام خاص خودشان آموزش ببینند.
وی همینطور در رابطه با اصالت آثار هم توضیح داد: ما در دولت جلسات گوناگونی را به همراه وزیر در ریاست جمهوری داشته ایم تا بتوانیم سهم یک درصد خرید آثار هنری را از قانون و روی کاغذ بودن، بالفعل نماییم و به تصویب برسانیم. این مبحث یکی از مهم ترین اشکالاتی که داشت، همین اصالت هنری است که باید در قسمت خرید به آن اعتماد کرد. ما عرض کردیم دانشگاه ها و موسساتی تشکیل شده که روی اصالت آثار هنری نظر می دهند و نکته ای که آقای یارزاده مطرح نمود، اینجا به کار ما می آید.
سالاری در انتها از دست اندرکاران دوسالانه نگارگری ایران تشکر کرد.
سپس، عبدالرضا سهرابی و سلیمان سعیدآبادی و جعفر واحدی روی صحنه آمدند و کتاب یازدهمین دوسالانه ملی نگارگری ایران را رونمایی کردند و در ادامه، کلیپ داوری نهایی دوسالانه پخش گردید.
بر اساس اعلام داوود حیدری، حسین عصمتی هنرمند نگارگر طراحی تندیس یازدهمین دوسالانه نگارگری ایران را برعهده داشته است.
برای اهدای جوایز برگزیدگان، از اعضای هیأت داوران و انتخاب شامل سلینا پوریا، خشایار قاضی زاده، میثم حسن خانی و سعیدآبادی دبیر دوسالانه و محمود سالاری و سجاد یارزاده دعوت به حضور روی صحنه شد.

جوایز به ترتیب به شرح زیر اهدا شد:
* بخش نگارگری
تقدیر شده ها
در این بخش لوح تقدیری به محبوبه حسینی، سهیلا جاهد، مریم شاکری چالشتری و دنیا امام حسینی اهدا شد.
برگزیده ها
نفر اول: نغمه ترابیان از شهر قدس
نفر دوم: هادی فقیهی از تهران
نفر سوم: مائده اینانلو از البرز
* بخش تذهیب
تقدیر شده ها: زینب شاهی، زینب مسعودی، زهرا اسدی و فرینوش غلامعلی تهرانی
برگزیده ها
نفر اول: بتول ثابتی از کرج
نفر دوم: زهرا دوستی از قزوین
نفر سوم: نسرین آقامیری از کرج
* بخش طراحی نگارگری
در این بخش سه هنرمند به صورت مشترک برگزیده شدند که به هر هنرمند علاوه بر لوح، مبلغ ۷ میلیون تومان اهدا شد.
برگزیده ها
مریم رشیدی راد از آبادان
علی رفیعی از شهرکرد
سعیده رضایی از تهران

* بخش گل و مرغ
در این بخش به صلاحدید هیأت داوری، برگزیدگان با عنایت به کیفیت و تعداد آثار در دو گرایش «گل مرغ» و «گل مرغ لاکی» معرفی و مورد تقدیر قرار گرفتند.
برگزیدگان گرایش گل و مرغ
برگزیده اول: رعنا شریلو از کرج
برگزیده دوم: محمدرضا آقامیری از کرج
برگزیده سوم: آزاده شوش پور از تهران
برگزیدگان گرایش گل و مرغ لاکی
نفر اول: فاطمه غزالی از اصفهان
نفر دوم: فاطمه هندی از تهران
نفر سوم: سمیه شیرمحمدی از تهران