کشفی تازه در زمستان گاه قلعه الموت

به گزارش آبنما کار، باستان شناسان در جریان گمانه زنی قلعه «لمبسر» الموت که در متون تاریخی به «کلید قلاع گیلان» ملقب است، کاشی های تک رنگی را کشف کردند که قدمت آنها به قرون میانی اسلامی می رسد.
به گزارش آبنما کار به نقل از ایسنا، دژ کهن و مشهور «لمبسر» با ارتفاع ۱۲۲۵ متر از سطح دریا، در سه کیلومتری شمال شرق شهر رازمیان مرکز بخش الموت غربی و در غرب دره عمیق رودخانه نینه رود (از شاخابه های شاهرود)، قرارگرفته است. قلعه لمبسر را «نایب الحکومه» و یا «زمستان گاه قلعه الموت» می خوانند که با بیشتر از شش هکتار وسعت، بزرگترین دژ منطقه الموت به شمار می آید.
مسیر دسترسی به این قلعه از راه دو دروازه است که به ترتیب دروازه شمال شرقی با ارتفاع و شیب بسیار تندی قلعه را از هر تعرضی مصون می کند و دروازه جنوب غربی، همراه با اتاق نگهبانی و توقفگاهی به صورت چرخشی است.

کامبیز کبیری ـ سرپرست هیأت دیرینه شناسی قلعه لمبسر ـ با عرضه این اطلاعات، در توضیحات تکمیلی در رابطه با قدمت و تاریخچه این قلعه اظهار داشت: در دوره اسلامی و در زمان حکومت حسن صباح، ساکنان قلعه لمبسر دو قوم «رشاموج» و «لامسالار» بودند که پیشوای اسماعیلیان تعدادی از فداییان را به همراه «کیا بزرگ امید رودباری» در سال ۴۸۹ هجری قمری برای تسخیر آن فرستاد. کیا بزرگ ۲۰ سال در قلعه لمبسر ساکن بود و بعد از درگذشت حسن صباح، جانشین و فرمانروای قلعه الموت شد.
این دیرینه شناس افزود: در خلال ۱۷۰ سال فرمانروایی اسماعیلیان در الموت، قلعه لمبسر که در متون تاریخی به «کلید قلاع گیلان» هم ملقب است، جایگاه بسیار مهمی در منطقه البرز مرکزی داشت تا جایی که بعد از سقوط قلعه الموت و فتح آن توسط هلاکوخان، یک ونیم سالی را در مقابل محاصره و یورش مغولان پایداری کرد و عاقبت با شیوع بیماری در بین ساکنان قلعه به سال ۶۵۵ هجری قمری قلعه به تصرف تاتارها درآمد.
سرپرست هیأت دیرینه شناسی قلعه لمبسر اظهارکرد: این قلعه برای اولین بار در سال ۱۳۸۸ خورشیدی توسط «حمیده چوبک»، مدیر پایگاه الموت، کاوش باستان شناختی شد که از نتایج آن میتوان به شناسایی بنایی به صورت ردیفی از اتاق های مستطیلی با کاربری انبار و سربازخانه و مقادیری از آثار منقول فرهنگی از دوره اسماعیلیان تا عصر سادات مرعشی و اوایل دوره صفوی اشاره نمود.

کبیری در رابطه با برج های دفاعی که از دیگر عناصر معماری لمبسر هستند، اظهار داشت: برج های مدور این قلعه هرچند روی در خرابی دارند، اما کماکان تسلط و برتری خویش را به دره های اطراف، جلگه جنوبی و زمین شیبدار قلعه حفظ نموده اند.
او هدف از جستجوهای این فصل از قلعه لمبسر در ترانشه E۳۱ را شناسایی و خواناسازی برج صدمه دیده غربی برای مطالعه ساختاری (کالبدی)، استقامت بخشی شالوده و به کارگیری باردیگر سنگ های فرو غلتیده در مرمت بخش های تخریب شده آن اعلام نمود.
این دیرینه شناس همینطور اظهار داشت: از دیگر نتایج این فصل کاوش میتوان به شناسایی یک دیوار خشتی با شالوده سنگی در پشت برج مدور، همراه با کشف مقادیری سفال و کاشی از نوع سفال «اسگرافیاتو» و کاشی های تک رنگ (فیروزه، آبی روشن، سفید و سیاه) در ارتباط با قرون میانی اسلامی، اشاره نمود.

منبع: