چند سفارش به ضرغامی

به گزارش آبنما کار یک کارشناس برنامه ریزی فرهنگی و گردشگری می گوید: امیدوارم آقای ضرغامی شعار ندهد و دنبال واقعیت ها باشد. اگر الزامات را حل نکند، رونق گردشگری خارجی امکان پذیر نخواهد بود. اگر سرانه درآمد همچنان پایین بماند و اقتصاد و معیشت مردم در مضیقه باشد، گردشگری داخلی رونق پیدا نمی کند و سرمایه گذار جذب نمی گردد، اگر هم جذب شود دوام نمی آورد.

اردشیر اروجی ـ مدیرکل سابق آمار و برنامه ریزی سازمان وقت میراث فرهنگی و گردشگری ـ در گفتگو با ایسنا با بیان چند سفارش به عزت الله ضرغامی – وزیر جدید میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی – و یادآوری این نکته که گردشگری موضوعی فرابخشی است و همه امورات آن در اختیار وزیر نیست، اظهار نمود: به علت فرابخشی بودن موضوعات، در خیلی از کشورها برای گردشگری ستاد تشکیل داده اند. بطورمثال لازم است برای رونق در گردشگری با دنیا تعامل مستمر برقرار شود، از طرفی امکان دارد وزیر گردشگری بگوید برقراری تعامل با دنیا در حوزه اختیار او نیست، اما حضور وزیر در هیأت دولت و تلاش هایی که برای جلب کمکِ سایر دستگاه ها همچون وزارت امور خارجه انجام می دهد، می تواند در این راه مؤثر باشد.

او با تکیه بر اینکه وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بهتر است معلول ها را رها کند و دنبال علت ها باشد، بیان نمود: اینکه گردشگری ما رونق چندانی ندارد به نوع تعامل کشورمان با دنیا برمی گردد. زمانی که برجام به امضا رسید، گردشگران زیادی به سمت ایران سرازیر شدند، طوری که هتل های اصفهان و شیراز جای خالی نداشتند. با تشدید تحریم های آمریکا و ممنوعیت هایی که برای سفر به ایران برقرار کرد، توقف ها و ریزش هایی در مسافرت خارجی ها به کشورمان به وجود آمد. ازاین رو تعامل با دنیا الزامی است و ما برای توسعه گردشگری یا آن طور که آقای ضرغامی در برنامه خود اشاره نموده است برای تحول به الزاماتِ فرابخشی نیاز داریم.

دنبال واکسن، اف ای تی اف و افزایش درآمد سرانه باشید

این کارشناس گردشگری، واکسیناسیون عمومی را از دیگر مباحثی که وزیر جدید میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به فوریت و در اولویت باید پیگیری کند، دانست و اظهار داشت: وزیر باید پیگیر این مورد باشد، چون آینده گردشگری به شدت به واکسیناسیون وابسته است، حتی اگر می تواند به طریقی به وزارت بهداشت کمک نماید. تا وقتی تعداد فوتی های کرونا در کشور ما تک رقمی نشود، امنیت برای سفر ایجاد نخواهد شد و تقاضا برای سفر نخواهیم داشت، حتی جابه جایی های داخلی با مشکل مواجه می شود.

اروجی ضمن اشاره به اینکه رونق اقتصادی و افزایش درآمد سرانه تاثیر زیادی بر جریان گردشگری دارد، تصریح کرد: تا وقتی رونق اقتصادی در کشور اتفاق نیافتد و درآمد سرانه افزایش پیدا نکند، گردشگری داخلی رونق نمی گیرد. وقتی وزیر در برنامه های خود روی گردشگری داخلی تاکید کرده و آنرا در اولویت قرار داده است، حتما از این مورد هم آگاه است که تا وقتی درآمد مردم پایین باشد نمی توان آن رونقی را که مدنظر است در گردشگری ایجاد کرد. وقتی معیشت مردم مشکل پیدا کرده، چگونه برای سفر هزینه کنند!؟ وزیر اگر می تواند تسهیلات برای سفر و گردشگری داخلی اختصاص دهد.

او اضافه کرد: بعضی ها طرح هایی می دهند، بطورمثال برای رونق گردشگری داخلی “کارت سفر” یا “وام” داده شود. اساسا مردمی که معیشت شان گرفتار مشکل شده، امکان دارد از اعتبار و امتیاز آن وام و سفر کارت برای معیشت و تامین مایحتاج اولیه خود استفاده کنند. اول باید شرایط را بگونه ای مدیریت کرد که نیازهای اولیه مردم تامین باشد و سرانه درآمد منطقی شود بعد دنبال رونق گردشگری داخلی بود.

اروجی پیوستن ایران به اف ای تی اف (FATF) را از دیگر موضوعات ضروری دانست که وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز باید پیگیر آن باشد و در اینباره اظهار داشت: گردشگری بدون ارتباط با بانکهای جهانی به سرانجام نمی رسد. دیگر آن دوران که گردشگران پول نقد با خود حمل می کردند، گذشته است، مقامات ایران باید این حقیقت را درنظر بگیرند. وقتی کشوری می خواهد توسعه یابد باید با بانکهای بین المللی ارتباط برقرار کند.

او در ادامه اظهار نمود: البته در ادوار مختلف، برای حل مشکل مبادلات مالی توریستهای خارجی در ایران، طرح هایی همچون کارت های اعتباری سفر پیشنهاد شد و حتی قراردادهایی با برخی بانک ها به امضا رسید، اما هیچ یک از این طرح ها نه موفق بود و نه استمرار پیدا کرد. ضمن اینکه کمتر توریست خارجی از این ایده ها استقبال کرده و می کند، چون اعتماد ندارند.

خطای “از من بپرس” دوران احمدی نژاد

این کارشناس برنامه ریزی گردشگری همینطور بیان نمود: گردشگری معمولاً در دو لایه حرکت می کند؛ یک لایه بین المللی است که مطابق با استانداردهای جهانی پیش می رود و باید در جریان آن به اطلاع رسانی یا Information پرداخت. خاطرم هست زمان احمدی نژاد طرح «از من بپرس» را با هدف اطلاع رسانی به گردشگران اجرا کردند که به هیچ وجه موفق نبود، چون برای گردشگر خارجی “از من بپرس” معنایی ندارد. در همه جای دنیا کیوسک های اطلاع رسانی به یک علامت آشنا و کلمه واحد Information شناخته می شود.

او افزود: لایه اطلاع رسانی در گردشگری بین المللی باید به شکلی فراهم گردد که به آسانی قابل مشاهده و در دسترس باشد، بطورمثال موزه ملی ایران که مهم ترین موزه کشور به شمار می آید هنوز یک تابلو انگلیسی برای راهنمایی گردشگران در خیابان های منتهی به آن ندارد، یا تاکسی هایی که در زون ها یا شهرهای گردشگری کار می کنند هنوز نمی توانند یک کلمه انگلیسی صحبت کنند. در لایه نخست که به گردشگری بین المللی توجه دارد باید روی یادگیری زبان انگلیسی کار کرد.

اروجی اظهار داشت: لایه دوم به گردشگری داخلی برمی گردد که همان تنوع فرهنگی است و باید جاذبه ایجاد کرد و روی خاصیت هایی که عامل جذب توریست می شود، متمرکز شد.

واقعی یا تک نرخی شدن ارز به عقیده این کارشناس از دیگر الزاماتی است که وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی باید در هیأت دولت و به صورت فرابخشی پیگیر آن باشد؛ او در اینباره بیان نمود: هر وقت قیمت دلار غیرمنطقی پایین آمده، توریست خروجی بیشتر شده و گردشگری ورودی کاهش داشته، در نتیجه تراز گردشگری منفی شده است. اگر نرخ دلار غیرمعمول و بدون ثبات بالا برود، گردشگری ورودی افزایش می یابد و گردشگری خروجی ریزش پیدا می کند. باید نرخ ارز منطقی شود. وقتی تعادل در هزینه ها و نرخ ارز برقرار شد، کیفیت خدمات، قیمت سفر و امنیت برای توریست اهمیت پیدا می کند. وقتی ارز تعادل نداشته باشد، امنیت و کیفیت دیگر مدلول ندارد.

اروجی همینطور پیشنهاد کرد: یکی از اقداماتی که آقای ضرغامی بخصوص در دوران کرونا می تواند انجام دهد این است که به دفاتر خدمات مسافرتی مجوز بدهد تا نسبت به معرفی میراث فرهنگی و صنایع دستی به صورت آنلاین اقدام نمایند. بسیاری از کشورها در دوران کرونا این ایده را اجرا کرده اند. حالا که وزیر به شرکتهای دانش بینان علاقه دارد می تواند از استعداد آنها در این راه کمک بگیرد.

دوربین ها را برای گردشگران روشن کنید

او که این پیشنهاد را در فضای مجازی نیز به اشتراک گذاشته است، اظهار نمود: شرکتهای دانش بنیان با هماهنگی سایر ارگان ها می توانند دوربین هایی را در سایت ها، موزه ها و محوطه های تاریخی نصب کنند، به هر متقاضی یک حساب کاربری بدهند تا آنها با پرداخت مبلغی بعنوان بلیت، از راه آن حساب و دوربین هایی که در محل مورد نظر نصب شده است، به صورت زنده مکان تاریخی را ببیند، انگار که در محل حضور دارند. با این کار هم آثار تاریخی معرفی می شود، هم بازدید از آنها در دوران کرونا به شکلی ایمن در دسترس قرار می گیرد و انگیزه ای می شود برای بازدیدهای بیشتر پس از کرونا.

او افزود: میتوان این ایده را ابتدا با آثاری که ثبت جهانی شده اند شروع کرد، چون معمولاً طرفداران بیشتری دارند. یا در موزه هایی مثل فرش یا موزه ملی اجرا کرد. حتی در فضاهای اکوتوریستی و طبیعت هم این توانایی وجود دارد؛ تصور کنید یک روز بارانی را از راه این دوربین ها در چاده جلوس یا هراز و فیروزکوه سفر می کنید، درحالی که در خانه نشسته اید. یا از راه همین دوربین ها نظاره گر گنبد سلطانیه از بلندی باشید، حتی میتوان صحبت های راهنما را به آن تصاویر زنده اضافه کرد. آقای جواد قارایی مستندهای خوبی برای تلویزیون ایران ساخته است، مناطق شگفت انگیزی را معرفی می کند، میتوان شرایط بازدید آنلاین را برای مناطقی که ایشان معرفی کرده اند، فراهم نمود.

این کارشناس برنامه ریزی فرهنگی و گردشگری سپس بیان نمود: بعید است تا وقتی ویروس کرونا در ایران و جهان در چرخش باشد، گردشگری رونق بگیرد. اجرای چنین ایده ای هم به جریان گردشگری کمک می نماید و هم درآمدزا است.

سفر ایمن با اتوبوس های غیرایمن!

او در ادامه به طرح های پیشنهادی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به ستاد کرونا درباره سفر مسؤولانه، ایمن و هوشمندانه اشاره نمود و اضافه کرد: شاید در ابتدا من هم درباره این مدل سفر در دوران کرونا اظهارنظر کرده باشم، اما حالا معتقدم سفر با وعده رعایت پروتکلهای بهداشتی اصلا امکان پذیر نیست، چون نظارتی وجود ندارد، تجربه تعطیلات نوروز گذشته هم نشان داد که نظارت نیست، بطورمثال در خبر اعلام می کنند ظرفیت اتوبوس ها ۶۰ درصد شده است، آنلاین که صندلی رزرو می کنید فقط یک ردیف صندلی از هر طرف را برای رزرو در دسترس قرار داده است، اما وقتی سوار اتوبوس می شوید می بینید همه صندلی ها تکمیل شده است. بعد مسؤولان از خود سلب مسؤولیت می کنند و می گویند اتوبوس در بیرون از پایانه، مسافر سوار کرده است. هیچ کسی هم نیست که نظارت کند. در هتل هم همینطور است، چه نظارتی می شود؟ می گویند هتل را مدام ضدعفونی می نماییم و اتاق را ۲۴ ساعت پس از تخلیه مسافر، به مسافر بعدی تحویل می دهیم، تجربه داشتم که اصلا این طور نبوده است.

او تصریح کرد: گردشگری مسؤولانه، هوشمندانه و یا هر اسم دیگری که روی آن گذاشته اند، جز توهم مسؤولان چیز دیگری نیست. تنها راه رونق گرفتن سفرهای داخلی، واکسیناسیون عمومی است.

این کارشناس فرهنگی و گردشگری در سفارش دیگری به ضرغامی اظهار داشت: یکپارچه و ساماندهی کردن تشکل های گردشگری از مهم ترین موضوع هایی است که این وزارت خانه باید پیگیر آن باشد. گردشگری از تشتت و انشقاق تشکل ها رنج می برد، هتلداران، دفاتر خدمات مسافرتی و راهنمایان یک مرتبه از وزارت کار مجوز گرفته اند، یک مرتبه از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی. هم کانون دارند هم انجمن صنفی هم جامعه حرفه ای. هر روز هم بر سر موضوعی اختلاف نظر دارند. این بخش خصوصی باید سامان پیدا کند تا قوی شود و مسؤولیت بپدیرد.

اروجی اظهار داشت: البته که فراهم کردن تمام الزامات در مدت زمان کوتاهی امکان پذیر نیست، ازاین رو وزیر فرصت دارد تا آن زمان، ضمن پیگیری این موارد، به میراث فرهنگی و صنایع دستی بیشتر بپردازد و دنبال موضوعات فرابخشی و هماهنگی با سایر دستگاه ها باشد. تا وقتی این شرایط فراهم نشود خانه برای توریست آماده نمی گردد.

منبع: