به گزارش آبنما کار شاید اختلاف نظرها از زمان پیدایی تعزیه خوانی، قدمت آنرا تا دوره ی فرمانروایی آل بویه عقب برده باشند و گاه آنرا به دوران صفویه هم نسبت دهند، با این وجود مشخص است که این نمایش آیینی- مذهبی در دوره ی قاجار به اوج رسید و برای اجرای آن، تکیه های زیادی در ایران ساخته شد.
به گزارش آبنما کار به نقل از ایسنا، شاید بتوان گفت عرضه ی آمار از تعداد مکان هایی که بعنوان تکیه در ایرانِ دوره ی قاجار استفاده شده امکان پذیر نباشد، از میدانگاه های کوچک یا ورودی خانه هایی که در ماه های محرم و صفر و به هر مناسبتی، رنگ محرم به خود می گرفتند و نوای تعزیه از آنها بلند بود تا همین تکیه های تاریخی که این روزها اغلب از آنها فقط نامی به یاد مانده است.
حمیدرضا حسینی – پژوهشگر تاریخ تهران – در گفتگو با ایسنا، جایگاه تکیه در دوره ی قاجار را با مروری بر تکیه های تهران بررسی می کند.
این پژوهشگر تاریخ تهران با بیان این که «تکیه» جایی است برای تعزیه خوانی یا شبیه خوانی و «تعزیه خوانی، » نمایشی است آیینـی ـ مذهبی برگرفته از وقایع کربلا که موضوعات مذهبی و حتا غیر مذهبی دیگر به آن افزوده شده، ادامه می دهد: تکیه، بیشتر مخصوص ایرانی ها شیعه است. بنابراین، جایگاهی فرامذهبی دارد و در طول زمان، وجوه گوناگون فرهنگ ایرانی در آن جلوه گر شده است.
او با بیان این که در گذشته ها، تکیه به خانقاه و جایگاه درویشان هم گفته می شد، می افزاید: پژوهشگران درباره ی زمان پیدایی تعزیه خوانی، اختلاف نظر دارند. گاهی آنرا تا دوره ی فرمانروایی آل بویه در سده چهارم هجری عقب برده اند و گاه به دوران صفویه یعنی سده های دهم تا دوازدهم مربوط دانسته اند اما به جز از آغاز تعزیه خوانی، روشن است که این نمایش آیینی- مذهبی در دوران قاجار به اوج رسید و برای اجرای آن، تکایای بسیاری در ایران ساخته شد.
او با اشاره به آمار انتشار یافته از سال ۱۲۶۹ قمری، برابر با ۱۲۳۱ شمسی، یعنی سال پنجم سلطنت ناصرالدین شاه، می گوید: برپایه این آمار، در آن زمان، شهر تهران ۱۱۲ مسجد و ۵۴ تکیه داشته است، یعنی به ازای هر دو مسجد، یک تکیه وجود داشته و تعداد تکایا از تعداد مدارس شهر بسیار بیشتر بوده، مثلا محله عودلاجان چهار مدرسه و ۱۲ تکیه و چاله میدان یک مدرسه و ۱۰ تکیه داشت.
یکی از تکایای شهر اصفهان، عکس از ارنست هولتسر