فراموش شده ها!

به گزارش آبنما کار با وجود وعده پرداخت وام بلاعوض در سال کرونا، بیشتر موزه های خصوصی می گویند نه تنها از این حمایت بهره مند نشده اند که بعضی از آنها رو به تعطیلی کامل رفته اند.
به گزارش آبنما کار به نقل از ایسنا، از اسفندماه ۹۸ با بالا گرفتن موج سرایت ویروس کرونا در ایران، درهای موزه ها هم به روی مردم بسته شد. خسارتی که از یک سال قبل برآورد شده تا آخر سال ۱۴۰۰، با ادامه این تعطیلی ها به عددد ۴۰۰ میلیارد تومان می رسد. در این میان، خسارت موزه های خصوصی با عنایت به هزینه اجاره مکان، نگهداری آثار و حقوق کارکنان که شخصی تأمین می شود، هم باید قابل توجه باشد، هرچند وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آمار دقیقی از آن ندارد و حدودا از جزئیات وضعیت این موزه ها بی خبر است.
بررسی ها نشان داده است بعد از یک سال تعطیلی دستوری و خودخواسته، بعضی از موزه ها در پرداخت هزینه اجاره با مشکلاتی رو به رو شده اند و در حال تعطیلی هستند. از طرفی موزه های کوچکی وجود دارند که کاملا متکی به درآمد بلیت و برگزاری کارگاه آموزشی بوده اند اما بازگشایی آنها هزینه و مخارج بیشتری در بر دارد، ازاین رو به تعطیلی خودخواسته و تعدیل نیرو دست زده اند.
محمدرضا کارگرـ مدیرکل موزه ها و اموال منقول تاریخی ـ در فروردین ماه ۹۹ بود که با طولانی شدن تعطیلی موزه ها، گفت پیش از آغاز تعطیلات نوروز (۱۳۹۹) کمک های بلاعوضی به برخی از موزه های خصوصی صورت گرفته و اعتباری به صاحبان این موزه ها پرداخت شده که میتوان گفت قابل توجه بوده است. حالا هم با وام های خیلی کم بهره گاها تلاش می نماییم به صورت بلاعوض به همه موزه های خصوصی کمک نماییم.
در همان روزها، سیداحمد محیط طباطبایی ـ رئیس ایکوم ایران ـ از وزیر میراث فرهنگی خواست تا برای پشتیبانی از موزه های خصوصی و کوچک، دستور بخشودگی یا تعویق در پرداخت عوارض، اجاره بها، مالیات و اقساط وام این موزه ها را صادر و صندوقی ایجاد نماید تا از این موزه ها در بحران کرونا حمایت شود.
یک سال بعد از آن وعده و این درخواست، کارگر ـ مدیرکل موزه ها و اموال منقول تاریخی ـ با تکرار این حرف که از برخی موزه های خصوصی با پرداخت وام بلاعوض حمایت شده است، زیر بار تعطیلی دائمی برخی موزه ها به خاطر حمایت نشدن و پرداخت نشدن وام بلاعوض نرفت. وی در نشست خبری که به مناسبت روز جهانی موزه و هفته میراث فرهنگی در ۲۸ اردیبهشت ماه سال جاری برگزار شد، اظهار داشت که در دو مرحله، کمک بلاعوض برای موزه های خصوصی درنظر گرفته شده بود که مستقیم برای آنها واریز شد. البته همه ۱۷۱ موزه این تسهیلات را نگرفتند، برخی هیأت امنای قوی دارند و صدمه کمتری دیده اند. وامی با چهار درصد سود هم درنظر گرفته شده بود که استقبالی نشد.
او درباره انکار موزه دارها نسبت به پرداخت وام بلاعوض، اظهار نمود که موزه های خصوصی باید تفاهمنامه ای را با استان امضا کنند که در برابر این تسهیلات، اقداماتی را انجام دهند. بعضی از موزه داران آنرا امضا نکرده بودند و تاجایی که اطلاع دارم این مشکل حل شده و اطلاعات شما قدیمی است.
اما روایت برخی موزه دارها خلاف این جریان را نشان داده است. برخی از موزه داران می گویند: میراث فرهنگی از آغاز شیوع کرونا تا کنون، حتی در حد تهیه مواد ضدعفونی کننده به آنها کمک نکرده است، چه برسد به تخصیص وام بلاعوض. برخی دیگر هم دنبال تسهیلات رفته اند و وعده هایی به آنها داده شده بود، ولی اکنون میان اداره میراث فرهنگی استان خود و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در تهران سرگردان شده اند و نمی دانند کجا پاسخ رد به درخواست وام آنها داده است. هرچند بیشتر آنها با احتمال بروز مشکلاتی برای ادامه فعالیت شان مایل به انتشار صحبت های شان نبودند.
سیاوش ستاری ـ مدیر خانه موزه خیمه شب بازی ایران ـ اما وضعیت موزه های خصوصی را در گفتگو با ایسنا این گونه تشریح کرد: موزه ها اساسا سه دسته اند، یا مستقیم متعلق به سازمان میراث فرهنگی هستند که به طبع هزینه های شان از راه آن سازمان تأمین می شود. سری دوم موزه هایی هستند که با مجوز میراث فرهنگی راه اندازی شده اند، ولی به سازمان، نهاد و یا اداره دولتی وابسته هستند، هزینه های این دسته از موزه ها هم توسط سازمان مربوطه تأمین می شود. دسته سوم از موزه ها کاملا خصوصی اند. متاسفانه این دسته از موزه ها به علت نوپا بودن و نبود حمایت دقیقا مثل کودکان بی سرپرست می مانند.
او افزود: غالب موزه های خصوصی نهایت حمایتی که از سیستم دولتی دریافت کرده اند، فقط مجوزی بوده که از سوی اداره کل موزه های میراث فرهنگی برای شان صادر گردیده است. مشکلات موزه های خصوصی محدود به دوره کرونا نیست. از اساس، در روند تاسیس این دسته از موزه ها قول شفاهی حمایت در چارچوب وام بلاعوض، تأمین تجهیزات مورد نیاز و غیره داده شد، ولی به شخصه سراغ ندارم موزه ای را که از این دسته قول های حمایتی بهره برده و بهره برده باشد.
خانه موزه خیمه شب بازی و اجرای سیامک ستاری

منبع: