نقش سوغات در بازاریابی مقصد گردشگری

خراسان رضوی سوغاتی برای بازدیدکنندگان، یادآور تجربه ها و خاطرات فراموش نشدنی در طول سفر است و برای مقصد نیز اهمیت زیادی دارد.
به نقل از نیوز، در خیلی از سفرها و کارهای تفریحی شاهد خرید سوغاتی هستیم. در گردشگری، سوغاتی بعنوان مرحله ای از تجربه سفر توریست است، اما نتیجه آن در مرحله پس از سفر و زمانی است که گردشگران به مبدا بازگشته اند و درباره اقلام خریداری شده خود فکر، خاطرات و تجربیات خود از سفر را مرور می کنند.
برمبنای تعریف فرهنگ لغت کمبریج، سوغات چیزی است که افراد برای یادآوری لحظات خاص در مورد شخص، مکان، یک تجربه در طول سفر یا یک رویداد خریداری و سپس آنرا نگهداری می کنند و بعنوان یک شی مادی برای ارتباط افراد با مکان ها و خاطرات سفر است.
این تحقیق درک جدیدی از جنبه های رفتار خرید مصرف کننده در ارتباط با سوغاتی ارائه می دهد. بطور خاص، تفاوت های جنسیتی قابل توجه، چه در سوغاتی های خریداری شده و چه انگیزه های خرید، بینش جدیدی را فراهم می آورد و این اطلاعات برای خرده فروشان در مقاصد گردشگری اهمیت دارد.
تحقیقات نسبتا کمی در مورد تفاوت های جنسیتی در خرید محصولات مسافرتی و گردشگری انجام شده است و نتایج تحقیقات قبلی نیز نشان داده است که زنان نسبت به مردان، تمایل بیشتری برای خرید سوغاتی دارند. مردان بیشتر به دنبال محصولات تخفیف دار و برند هستند، در صورتیکه زنان به خرید انواع دیگر سوغاتی و خصوصاً محصولات خاص مقصد توجه دارند.

دکتر هیو ویلکینز از دانشگاه گریفیت استرالیا درباره اینکه چه چیزی را و چرا خرید می نماییم، عنوان کرد: نزدیک به ۶۰ درصد از زنان و بیش از ۴۳ درصد از مردان در این نظرسنجی اعلام نمودند که عکس ها، کارت پستال ها و نقاشی های منطقه گردشگری معمولا بعنوان محبوب ترین سوغاتی هایی هستند که در مسافرت خریداری می شوند و دومین مورد محبوب برای زنان، هنرها و صنایع دستی خاص منطقه و برای مردان، سایر محصولات محلی و پس از آن عطر، کالاهای الکترونیکی، دوربین و سایر کالاهای مشابه است.
نتایج بررسی نشان داد که افراد بجای خرید کالاهای عمومی بیشتر سوغاتی های منعکس کننده خاصیت های منطقه را خریداری می کنند و در نتایج کمی و کیفی بطور واضح اهمیت ارتباط منطقه ای با سوغات مشهود بود.
تعدادی از سوغاتی ها فقط ارزش معنوی و برخی دیگر ارزش کاربردی دارند، اما به طورکلی، همه آنها یک یا تعدادی از ارزش های متمایز مقصد را بیان می کنند. سوغاتی علاوه بر تحریک بازدیدکنندگان برای هزینه بیشتر در مقصد و افزایش درآمد گردشگری، می تواند برای بازاریابی مقصد بعنوان یک محصول کامل عمل کند و از این طریق یک تصویر هماهنگ و یکپارچه از مقصد به وجود می آورد.
ارائه محصولات سوغاتی برای رضایت گردشگران، به مقصد کمک می نماید تا خصوصاً هنگامی که محصولات سوغاتی ازنظر کاربردی بسیار باارزش هستند، وفاداری نسبت به مقصد ایجاد کنند. بعنوان مثال، هنگامی که بازدیدکننده بعنوان یادگاری یک فنجان با الگوی منحصربه فرد از تصویر مقصد را خریداری می کند، می تواند روزانه برای تهیه چای یا قهوه از آن استفاده نماید و با هربار استفاده خاطرات سفر را به یاد آورد و حدودا مشتاق بازگشت باردیگر خواهد شد.
بیشتر گردشگران، سوغاتی را بعنوان هدیه برای دیگران خریداری می کنند. خرده فروشان سوغات باید بدانند که سوغاتی برای خریدار تهیه نمی کنند بلکه برای مصرف کننده دیگری آماده می کنند و این موضوع، درک مهمی را برای خرده فروشان فراهم می آورد برای اینکه محصولی که گردشگران ممکنست برای مصرف خود خریداری کنند با کالاهایی که برای هدیه تهیه می کنند، متفاوت خواهد بود. درنتیجه، خرده فروشان برای بازتاب نقش سوغات بعنوان هدیه، باید محصولات متفاوت ارائه نمایند و برای شناسایی و خرید هدیه درمیان محصولات، انگیزه گردشگران را بالا برند. البته تاثیرات جنسیتی در این مساله مهم می باشد، اما حمایت و شناخت بالا از سوغات بعنوان هدیه نیز اهمیت دارد.

بااینکه تعدادی از تاثیرات جنسیتی وجود دارد، اما حمایت و شناخت بالایی از سوغات بعنوان هدیه نیز مورد توجه است. سوغاتی برای ثبت سفر توریست و بعنوان وسیله ای برای برقراری ارتباط تجربیات با دیگران اهمیت دارد.
علاوه بر این، هنگامی که سوغاتی بعنوان هدیه خریداری می شود، سفیران تبلیغات برای مقصد و نخستین برداشت از مقصد برای گردشگران هستند. از ین جهت، مقاصد با سرمایه گذاری در محصولات سوغاتی، خصوصاً آنهایی که ارزش های سنتی و فرهنگی دارند، شناخت تصویر مقصد را بهتر ارائه و به احتمال زیاد گردشگران احساس کنجکاوی خواهند کرد و اصرار بیشتری برای کشف این مقاصد دارند.
ارائه محصولات سوغاتی سنتی و فرهنگ بومی در ایجاد مشاغل بیشتر برای جامعه محلی و حفظ ارزش های فرهنگی که بعد از گذشت زمان به آسانی از بین می روند، موثر است و راهی به سمت توسعه پایدار خواهد بود. تعدادی از کشورها همانند ژاپن با عروسک های داروما و شیرینی واگاشی، روسیه با عروسک ماتریوشکا یا کره با جنسینگ معروف، سوغاتی های خاصی دارند، اما برخی مانند ویتنام با تاریخ و فرهنگ غنی هنوز سوغاتی خاصی ندارد.
بدین سبب در آینده، برای ارتقاء موقعیت گردشگری در کشورها سوغاتی هایی با ایده های متنوع و جالب توجه ایجاد نماییم.