گزارش مهر از افتتاحیه تاریخ در قاب : ماجرای عکسی که تبدیل به مستندی تاریخی شد

آبنما کار: علی قلم سیاه عکاس پیشکسوت درباره عکس تاریخی حسین پرتوی از امام و همافران بیان کرد کاری که حسین پرتوی انجام داد، تبدیل به مستندی تاریخی شد و جاودانگی تاریخ، آنرا تبدیل به اثری مستند کرد.

به گزارش آبنما کار به نقل از مهر، مراسم افتتاح نمایشگاه عکس «تاریخ در قاب» به مناسبت شروع دهه فجر انقلاب اسلامی که شامل عکسهایی از زنده یاد حسین پرتوی، محمدعلی جدیدالاسلام، محمود حاج محمدی، محمد صیادصبور، مرتضی صادقی افجه، سعید صادقی، علی قلم سیاه، علی کاوه و عباس ملکی است، عصر یکشنبه ۱۲ بهمن در فرهنگستان هنر برگزار گردید.
در مراسم افتتاح این نمایشگاه که با همکاری مؤسسه هنرمندان پیشکسوت و فرهنگستان هنر برگزار شد، سیدمجتبی حسینی معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمدرضا سوقندی مشاور وزیر در امور ایثارگران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، علیرضا اسماعیلی سرپرست فرهنگستان هنر، نیکنام حسینی پور مدیرعامل مؤسسه هنرمندان پیشکسوت، احمد مسجد جامعی عضو شورای شهر تهران، حجت الاسلام دعایی، هادی مظفری مدیرکل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، عباس عظیمی رئیس مجموعه فرهنگی هنری برج آزادی و تعدادی از هنرمندان عکاس حضور داشتند.

حجت الاسلام دعایی بعنوان نخستین سخنران ضمن اشاره به عکس ماندگار حسین پرتوی از دیدار همافران با امام خمینی (ره)، اظهار داشت: نظامیان در آن روز تاریخی، یکی از رژه های نظامی شکوه مند خودرا در حضور امام خمینی (ره) به نمایش گذاشتند. مرحوم حسین پرتوی موظف به ثبت لحظات بود اما به او گفته بودند که حقِ گرفتن عکس از چهره ها را ندارد و بنابراین با مهارت زیاد یکی از آثار ماندگار خودرا خلق کرد. فقدان این عکاس، همه و خصوصاً علاقمندان به انقلاب را متأثر کرد.
احمد مسجدجامعی عضو شورای شهر تهران، عکس ها را یکی از اسناد تاریخی که می توانند بازگوکننده و راوی تاریخ باشند، برشمرد و اظهار داشت: خیلی از اتفاقات و رویدادهایی که در جهان توسط عکاسان ثبت می شوند، منشأ همدلی می شوند که از این جمله می توانم به عکس کودکی که غرق شده و آب او را به ساحل آورد اشاره کنم. همین طور عکس تاریخی دیدار همافران با امام خمینی (ره) نمونه ای دیگر از این ثبت تاریخی است که با ظرافت عکاس ثبت شده بود. این عکس در شرایطی منتشر گردید که اهتمام می شد نسبت به جریان انقلاب اسلامی عکس العملی ثبت نشود اما انتشارش اتفاقاتی را در راه انقلاب رقم زد که منجر به پیروزی انقلاب شد.
وی با اشاره به اینکه عکس ها همیشه روایت دارند، به کار اصلی عکاسان اشاره نمود و توضیح داد: ما پیش از انقلاب اسلامی، هم عکاسانی داشتیم که راوی نظام فکری حکومت بودند و هم عکاسانی بودند که برای حل مسائل اجتماعی، مشکلات طبقات مختلف اجتماع را مستند می کردند اما تصاویری که از برهه تاریخی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس ثبت شده اند، خودشان تاریخ مستند روزگارشان هستند و ماندگار شدند. تصاویر، اسنادی هستند که نمی توان انکارشان کرد.

مسجدجامعی در مورد عکس حسین پرتوی اشاره کرد: اگر بخواهیم ۱۰۰ سال را به صورت تصویری نشان دهیم و برای هر سال یک تصویر را در نظر بگیریم، به جرأت می گویم که عکس تاریخی دیدار همافران با امام خمینی (ره) به تنهایی بازگوکننده یکصد سال تاریخ ایران است.
سخنران بعدی، نیکنام حسینی پور مدیرعامل مؤسسه هنرمندان پیش کسوت بود که در سخنانی اظهار داشت: سخن گفتن در جمع هنرمندان عکاس که من تخصصی در آن ندارم، خیلی مشکل است اما می دانم که عکاسان خصوصاً عکاسان مستند می توانند حتی با یک عکس، تأثیری بسیار گران بها در تحولات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی به یادگار بگذارند. اثر مرحوم پرتوی که در شرایطی حساس ثبت گردید، تأثیری شگرف در ساحت و ساختار سیاسی و اجتماعی کشور در آن زمان گذاشت. اینکه این عکس در چه شرایطی گرفته شده، بسیار حائز اهمیت می باشد و قسمتی از تاریخ شفاهی ما در حوزه انقلاب اسلامی به حساب می آید.
وی بیان کرد: شناخت از شرایط عکاس و زمان گرفتن عکس، مسئولیتی است که خود ما در مؤسسه هنرمندان پیشکسوت بر دوش داریم و تلاش می نماییم تا بتوانیم تاریخچه این عکس ها را مشخص نماییم و در اختیار نسل جدید قرار دهیم.
سجاد یارزاده سرپرست مؤسسه فرهنگی هنری صبا نیز رمز ماندگاری هنرمندانی چون حسین پرتوی را عامل تعهد آنها دانست و اصرار کرد هنرمندان متعهد چه قبل از انقلاب و چه در زمان انقلاب و چه بعد از آن تا امروز توانسته اند خدماتی بهادار در حوزه هنر به نمایش بگذارند.
علی قلم سیاه هنرمند عکاس پیشکسوت که از دوستان مرحوم پرتوی نیز بوده است، در مورد اهمیت هنر عکاسی و همین طور شخصیت زنده یاد حسین پرتوی صحبت کرد.

وی درباره عکس تاریخی حسین پرتوی نیز اظهار داشت: کاری که حسین پرتوی انجام داد، تبدیل به مستندی تاریخی شد، از خبر فراتر رفت، قدرت گرفت و جاودانگی تاریخ، آنرا تبدیل به اثری مستند کرد. این اثر نشان داد که یک عکس به تنهایی می تواند لحظه ای را به سندی تاریخی تبدیل کند و در عمق تاریخ به نمایش دربیاورد.
همسر زنده یاد حسین پرتوی نیز بیان کرد: حسین پرتوی به کارش علاقه بسیاری داشت و تلاش می کرد آنرا به بهترین شکل انجام دهد. مطالعه فراوان در منش او تأثیر گذاشته بود، به صورتی که حتی پس از مرگش نیز، کمتر کسی او را فراموش کرده است.
در اختتام مراسم پس از تقدیر از عکاسان پیشکسوتی که در نمایشگاه «تاریخ در قاب» اثر دارند، تجلیل به عمل آمد و نمایشگاه عکس راه اندازی شد.

منبع: