چشم انداز فرهنگی پاسارگاد در طرح بازنگری این محوطه جهانی

آبنما کار: «تبیین و تعریف چشم انداز فرهنگی پاسارگاد دوران هخامنشی در قالب طرح بازنگری حریم مجموعه میراث جهانی پاسارگاد انجام می گردد.»
افشین یزدانی که مشاور بازنگری محدوده های حریم مجموعه میراث جهانی پاسارگاد با تمرکز بر تعریف و تبیین چشم انداز فرهنگی دشت پاسارگاد است، در مورد طرح تبیین و تعریف چشم انداز فرهنگی پاسارگاد دوران هخامنشی در قالب طرح بازنگری حریم مجموعه میراث جهانی پاسارگاد به خبرنگار ایسنا می گوید: به منظور حفاظت کارآمد و بهینه از آثار باستانی دشت پاسارگاد برنامه بازنگری محدوده های حریم این اثر جهانی با تمرکز بر مبحث «چشم انداز فرهنگی» مورد توجه قرار گرفته است.

او بازنگری محدوده های حریم پاسارگاد را یک مبحث نوین در مباحث فرهنگی و به جهت شناخت بهتر رفتار گذشتگان در بستر جغرافیایی شکل گیری آثار باستانی می داند که مورد توجه و دقت قرار گرفته است.

یزدانی موضوعیت چشم انداز فرهنگی را در قالب یک زبان ساده، به روابط دو جانبه و خلاقانه انسان در دوران های مختلف با طبیعت پیرامون خود معرفی می کند که به آن پرداخته شده و می گوید: این چشم انداز در تلاش است تا رفتار انسان ها را در مواجهه با توانایی ها و کاستی های محیط پیرامون خود تحلیل کند.

این دیرینه شناس یکی از مهم ترین موضوعات چشم انداز فرهنگی در کشور از هزاره های پیش را بحث شیوه های بهره برداری بهینه ایرانی ها از منابع آبی محدود دانسته است.

وی ادامه می دهد: در همین زمینه بررسی های دیرینه شناسی در سال های اخیر توانسته شبکه و زنجیره ای از تلاش های حیرت آور مهندسی و مدیریتی را در جهت بهره برداری و انتقال و ذخیره منابع آبی در دشت پاسارگاد در دوران هخامنشی یعنی در حدود 500 سال پیش از میلاد مسیح روشن و اثبات کند.

وی بررسی های میدانی دیرینه شناسی را نشان از تمرکز جدی بر مبحث آب در دوران باستان در دشت پاسارگاد می داند و بیان می کند: که در قالب تولید سدها و بندهای عظیم و همینطور کانال ها و آبراهه های طولانی که در سنگ و بستر صخره یا در بستر رسوبی منطقه حفر شده است، خویش را نشان داده است.

مشاور بازنگری محدوده های حریم مجموعه میراث جهانی پاسارگاد، گستردگی و حجم عظیم فعالیت های انجام شده را به حدی می داند که می تواند بعنوان جاذبه های تازه ای از مهندسی ایرانی ها باستان و اقدامات جسورانه وی در مهندسی و مدیریت منابع آبی مورد بازدید و تحسین گردشگران داخلی و خارجی قرار گیرد.

یزدانی یکی از پروژه های عظیم در این زمینه را آبراهی معرفی می کند که در میان مردم محلی امروزه به نام «جوی دختر» شناخته می گردد و در ازای آن بیش از 25 کیلومتر بوده و آب دشت شمالی مجموعه آثار پاسارگاد را به دشت سعادت شهر امروزی منتقل و در پشت یک بند ذخیره می کرده است.

او ادامه می دهد: نقطه قابل توجه در ساخت این آبراه طولانی حفظ شیب فنی و مهندسی آبراه در تطابق با عوارض منطقه و تپه ماهورهای فراوان در مسیر و از آن مهم تر انتقال آب از یک حوضه به یک حوضه آبریز دیگر است که برای این کار نیاز بوده تا بخشی از آبراه که طولی برابر با حدود دو هزار متر دارد دارای عمقی حدود 15 متر با پهنای 70 متر شود که در نوع خود به علت حجم فراوان خاکبرداری و ابعاد پروژه بسیار قابل توجه و شگفتی است.

به گفته ی وی؛ پایگاه میراث جهانی پاسارگاد برپایه سفارش مشاور بازنگری حریم در حال مطالعه برای تولید بسترهای مناسب با هدف امکان توریست پذیر شدن بخش هایی از این آبراه باستانی است، آبراهی که در نزدیکی مسیر اصلی راه کنونی اصفهان به شیراز و در 10 کیلومتری جنوب آرامگاه کوروش قرار گرفته است.

مشاور بازنگری حریم محوطه پاسارگاد با بیان این که طرح بازنگری حریم پاسارگاد مراحل پایانی پروژه را طی می کند، ادامه می دهد: سعی شده تا به گونه ای کارامد مبحث توجه و حفاظت کارامد از سدها، بندها و آبراهه های باستانی مورد توجه قرار گرفته و از این آثار نسبت به فعالیت هایی که می تواند سبب صدمه یا آسیب به آن ها شود، حفاظت کند.